Ҫуркуннен пӗрремӗш кунне Ҫӗнӗ Шупашкарта шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденине ҫӳрекенсен ашшӗ-амӑшӗ митингпа кӗтсе илесшӗн иккен. Ӑна вӗсем хула администрацийӗнчен инҫе мар вырӑнта йӗркелесшӗн.
Ашшӗ-амӑшне пухӑнма ача-пӑча пахчин хакне хӑпартни хистенӗ иккен. Малашне пӗчӗккисене 10 сехетлӗхе унта янӑшӑн 1 575 тенкӗ кӑларса хума тивӗ, 12 сехетшӗн — 1 890 тенкӗ. Ҫынсене уйрӑмах спутник-хулара ҫур ҫул каялла кӑна хаксене 1200-тен 1500-е хӑпартни тарӑхтарать, пухӑнма хистет.
Ӗнер, нарӑсӑн 12-мӗшӗнче, ЧР Патшалӑх Канашӗн Председатель ҫумӗ, Комитетӑн хысна, финанс, налук енӗпе ӗҫлекен председатель Анатолий Князев ыйтупа килекен ҫынсене йышӑннӑ.
Нумай ачаллӑ Роза Кудряшова ҫӗр лаптӑкӗ илме пулӑшу ыйтнӑ. Виҫӗ ачаллӑ ҫемье ҫак ыйтупах унччен Шупашкар районӗн администрацине ҫитнӗ пулнӑ, анчах вырӑнти хӑйтытӑмлӑх ӗҫченӗсем хирӗҫленӗ имӗш. Ҫакна ашшӗ тата ачисем Ҫӗнӗ Шупашкарта пропискӑра тӑнипе сӑлтавланӑ. Ҫемье вара арӑмӗ пропискӑра тӑракан ялта ҫӗр лаптӑкӗ илесшӗн.
Депутат ялта пуранас кӑмӑллӑ ҫемьене курма хавас пулнине палӑртнӑ, Шупашкар район администрацине ыйту яма шантарнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназире семинар иртнӗ. Унта вӗренӳри ҫивӗч ыйтусене сӳтсе явнӑ. Семинара ЧР вӗренӳ министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Светлана Петрова ирттернӗ.
Светлана Петрова Патшалӑхӑн пӗрлӗхлӗ экзаменӗ ҫинче уйрӑммӑн чарӑнса тӑнӑ. Халӗ ППЭне тытмалли кашни пунктра металлодетекторсем вырнаҫтарӗҫ. Ҫакна шкул ачисем экзаменра планшетпа, карас телефонӗпе, ытти хатӗрпе усӑ ан курччӑр тесе тӑваҫҫӗ. Йӗркене пӑхӑнмасан экзамен кӑтартӑвӗсене шута илмеҫҫӗ. Семинарта вӗренӳ кӗнекисем пирки те калаҫнӑ. Вӗсене тӳлевсӗр параҫҫӗ. Ытларахӑшне республика туянать. Ҫавӑн пекех кӑҫалтан пуҫласа медальсем пама пӑрахнине, аттестатсем кӑвак тӗслӗ ҫеҫ пулнине палӑртнӑ. Семинар ӑсталӑх класӗсемпе вӗҫленнӗ.
Хальхи вӑхӑтра карас телефонӗпе тӗнче тетелне тухасси республикӑра хӑварт ӳсет. Ҫакна шута илсех пулӗ республикӑри «Вымпелком» («Билайн») карас ҫыхӑну компанийӗ хӑйӗн тетелне лайӑхлатса тӑма тӑрӑшать. Ҫак кунсенче сӑмахран, вӗсем, ҫурҫӗрти ункӑри ҫыхӑну хулӑмӑшне 10 хут ӳстернӗ. Ҫапла май хальхи вӑхӑтра унпала ҫеккунтра 10 Гбит хӑвӑртлӑхпа ҫыхӑну йӗркелеме май пур, малашлӑхра ун хулӑмӑшне 40 Гбита та ҫитерме пулать иккен.
Тетелне компанире ҫыхӑнӑва татмасӑр ҫӗнетнӗ, вӗсем DWDM (Dense Walelength Division Multiplexing) технологипе усӑ курнӑ. Ҫавӑн пекех кӑҫал 1-мӗш кварталта Dual Carier (чӑв. Йӗкӗреш турта) технологие пурнӑҫа кӗртсе 3G тетелти хӑвӑртлӑха ӳстерме палӑртнӑ. Енчен те халь 21 Мбит/ҫек хӑвартлӑхпа ӗҫлет пулсан, ун хыҫҫӑн ҫак виҫе 42 Мбит/ҫек таран хӑпармалла. Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче ака уйӑхӗнче 4G ӗҫлесе каймалла — унти хӑвартлӑх 100 Мбит/ҫек. таран ҫитет.
Пӗлме, «Билайнӑн» ҫыхӑну тетелӗ республикӑра икӗ ункӑран тӑрать, ӑна вӗсем «юр кӗлетки» тесе ят панӑ. Ҫурҫӗр пайӗ Шупашкара, Ҫӗнӗ Шупашкара, Кӳкеҫе, Ҫӗрпӗве, Сӗнтӗрвӑррине, Куславккана, Вӑрмара, Канаша, Ҫӗмӗрлене, Хӗрлӗ Чутая, Етӗрнене тата Москакассипе Хыркасси ҫыхӑну пӑнчисене сыпӑнтарать.
Кун пирки Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин республикӑри управленийӗ пӗлтерет. Телефонсене тӗрмен промышленноҫ зонине кӗрекен «ГАЗ» машинӑра асӑрханӑ. Телефонсене тата сим-карттӑсене, телефонпа усӑ курма кирлӗ ытти хатӗр-хӗтӗре керамблок айне хумалли йывӑҫ хатӗр варринче асӑрханӑ. Ку факта административлӑ протокол шӑрҫаланӑ иккен.
Маларах Ҫӗрпӳри 9-мӗш колонире ӗҫлекен кӗҫӗн инспектор тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Хайхискер тӗрмере ларакансене телефонсем илсе кӗртсе панишӗн пӗррехинче 3 пин тенкӗ укҫа, тепрехинче бензопӑчкӑпа илнӗ тесе хыпарланӑччӗ.
Республикӑн Ҫул-йӗр фондӗнчен пӗлтӗр уйӑрнӑ укҫа-тенке пур районта усӑ курса пӗтермен иккен. Ҫакна республикӑн вице-премьерӗ — транспортпа ҫул-йӗр министрӗ Михаил Янковский районсемпе хуласен пуҫлӑхӗсемпе Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян ирттернӗ видеоканашлура палӑртса хӑварнӑ.
Усӑ курмасӑр юлни — 10 миллион тенкӗ. Унпа усӑ курса пӗтермен районсен хушшинче Вӑрнар, Краснормейски, Шупашкар, Ҫӗмӗрле районӗсене асӑннӑ. Ҫавӑн пекех Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр тата Ҫӗмӗрле хулисене кӗртнӗ.
Ҫул-йӗре юсама тата тытса тӑма пӗлтӗр тӗрлӗ хыснаран 2,7 миллиард тенкӗ ытларах уйӑрма пӑхса хӑварнӑ. Вырӑнти бюджетсен шучӗпе вара ҫак тупра 2,8 миллиарда яхӑн пулнӑ. Кӑҫал 2 миллиард тенкӗ ытларах уйӑрмалла.
Паян каҫхине Ҫӗнӗ Шупашкарти «Медсанчасть» чарӑну патӗнче пысӑк пушар тухнӑ — икӗ хутлӑ ҫурта вут хыпса илнӗ. Вӑйлӑ ҫулӑма пула пропан баллонӗ те сирпӗннӗ тет.
Пушар урапасем (машинсем) тӑратмалли вырӑнпа ҫуммӑн тухнӑран пушарпа кӗрешекенсемпе йӗрке хуралҫисемсер пуҫне машинсен хуҫисем те чупса ҫитнӗ — вӗсем хӑйсен пурлӑхне ҫӑлса хӑварас тесе тӑрӑшнӑ. Пӑтӑрмах вырӑнӗнче пулнӑ ҫынсем каласа панӑ тӑрӑх сирпӗнӳ ҫурҫӗр иртни 1:27 вӑхӑтра пулнӑ.
Урапасен хуралҫине илес пулсан вӑл хӑй ӗҫ вырӑнӗнчен тарнӑ пулать. Те пушар тухнӑран, те урӑх сӑлтава пула.
Сӑнсем (24)
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкулта вӗренекенсен «Вӗри чӗресем» ушкӑнӗ «Ҫутҫанталӑк патне тунӑ ҫичӗ утӑм» республикӑри конкурсра ҫӗнтернӗ.
Тӑван тӑрӑха тирпейлесе илемлетес енпе пӗлтӗр епле ӗҫлесе пынине каласа кӑтартакан ӗҫсене пухас, вӗсен тӑрӑх конкурс йӗркелес шухӑша «Сӑрҫум» патшалӑх заповедникӗпе «Чӑваш вӑрманӗ» наци паркӗ пуҫарнӑ. Унта 1–11-мӗш классенче вӗренекенсем хутшӑнма пултарнӑ. Хастарсем 9 районти тата Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчи 26 шкул команди ӑмӑртнӑ. Финала ҫиччӗн тухнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗне «Контактра» тата Фейсбук халӑх тетелӗсемпе усӑ куракансене палӑртма май туса панӑ. Вӗсем чӑрӑшкассисене кӑмӑлларах панӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене Чӑваш енри уйрӑмах сыхлакан ҫу ҫанталӑк вырӑнӗсем тӑрӑх виҫӗ кунлӑх курса ҫӳреме тӳлевсӗр путевка лекнӗ. Ҫулҫӳреве ачасем ҫу–авӑн уйӑхӗсенче, хӑйсене меллӗ вӑхӑтра, кайма пултарӗҫ.
Иртнӗ шӑматкун ветеран йӗлтӗрҫӗсемпе спортӑн ҫак енне юратаканcем республика Элтеперӗн парнисене ҫӗнсе илессишӗн йӗлтӗр йӗрӗ ҫине тӑнӑ.
Ӑмӑрту Шупашкарти 2-мӗш спорт шкулӗн йӗлтӗр йӗрӗ ҫинче иртнӗ. Сивӗ ҫанталӑка пӑхмасӑрах унта Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Улатӑр хулисенчи, Шупашкар, Куславкка, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Красноармейски районӗсенчи тата Мари Элти 120 ҫын йӗлтӗр сырса пухӑннӑ.
Сӑмах май, кӑҫал Чӑваш Енре ҫӗршывра та халиччен ирттермен спартакиада йӗркелӗҫ. Унта ветерансем хутшӑнӗҫ. Вӗсем спортӑн тӗрлӗ енӗпе тупӑшӗҫ.
Ӑмӑртӑва хутшӑннисен хастарлӑхне ҫула кура 12 ушкӑна пайласа палӑртнӑ. Хӑйсен ушкӑнӗнче Джамалия Баранова, Николай Федоров, Владислав Васильев (Шупашкар районӗ), Наталья Кузьмина, Александр Антонов, Валерий Матвеев (Шупашкар), Сергей Павлов (Канаш хули), Юрий Мануйлов (Куславкка районӗ), Виктор Серенков (Улатӑр хули), Николай Алексеев (Сӗнтӗрвӑрри районӗ), Михаил Ямолкин, Александр Антонов (Мари Эл) палӑрнӑ.
Ҫапла ӗнентереҫҫӗ ӑна-кӑна чухлакансем. Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче тата асӑннӑ ведомствӑна пӑхӑнакан учрежденисенче тӑрӑшакансем канмалли кунсене лашапа ярӑнса ирттернӗ.
Юланутҫӑ пулса тӑрас тесе вӗсем Ҫӗнӗ Шупашкарта вырнаҫнӑ лаша спорчӗн шкулне кайнӑ. Лаша ҫине утланса ҫӳрени кӑмӑла ҫӗкленипе пӗрлех нерв тата сывлав тытӑмне ҫирӗплетет, юн ҫаврӑнӑшне лайӑхлатать тесе чунтан ярӑннӑ вӗсем.
Сӑмах май, асӑннӑ спорт шкулӗ яшши-ҫамрӑккине пурне те лашапа ярӑнма чӗнет.
Сӑнсем (9)
+15.3 °C